Een RI&E zelf uitvoeren, uitbesteden of een combinatie?

Wanneer je als bedrijf werk maakt van de RI&E, kom je voor de keuze te staan: gaan we de RI&E zelf uitvoeren, de RI&E uitbesteden of een combinatie van beide? Alle smaken zijn hierin mogelijk. Het is heel goed dat je als werkgever betrokken bent bij het opstellen van de RI&E. Wanneer je binnen het bedrijf actief bezig bent met veiligheid en gezondheid dan kan je zelf een RI&E maken. Veel bedrijven kiezen ervoor om toch een specialist in te schakelen of te kiezen voor een combinatie van beide. Het belangrijkste is dat de RI&E voldoet aan de wettelijk gestelde eisen en dat het een praktisch document wordt waarmee arbeidsomstandigheden daadwerkelijk naar een hoger level gaan.

Belangrijke voordelen van de RI&E

Voldoe aan wet- en regelgeving en voorkom een boete

Voorspelbaarheid ten aanzien van ongewenste effecten

Inzicht in kansen en bedreigingen

Risicobewuste medewerkers

Geen ongevallen

RI&E verplichting

Iedere werkgever dient te zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving. De werkgever dient daartoe een Risico­ Inventarisatie & ­Evaluatie (RI&E) op te (laten) stellen. In Nederland stelt de wetgever verplicht dat elke werkgever een RI&E en een volledig ingevuld plan van aanpak (PvA) heeft. Het beoogde doel is dat elke werkgever in Nederland inzicht heeft in de gevaren van het bedrijf en de risico’s die daaruit voort kunnen vloeien.

De wet stelt wel eisen aan de RI&E en het Plan van Aanpak (PvA). Allereerst moet de RI&E volledig en actueel zijn. Alle aanwezige gevaarsaspecten moeten opgenomen zijn en van deze gevaarsaspecten moet worden bepaald in welke mate ze een risico vormen voor de veiligheid en gezondheid van werknemers. Daarnaast moeten deze gevaarsaspecten en hun risico geprioriteerd opgenomen zijn in een Plan van Aanpak (PvA), voorzien van passende (te nemen) maatregelen.

Verplichte onderdelen van de RI&E staan ook opgenomen in de Arbowet. Onderwerpen die bijvoorbeeld in een RI&E beschreven moeten staan:

• Zijn er binnen het bedrijf gevaarlijke stoffen aanwezig die de gezondheid/veiligheid zouden kunnen schaden?
• Is er sprake van een kans op fysieke overbelasting?
• Zou beeldschermwerk de gezondheid van de werknemers kunnen beïnvloeden?
• Kan het lawaai leiden tot een gevaarlijke/ongezonde situatie?
• Heeft het bedrijf de geschikte arbeidsmiddelen?
• Welke gevaren leveren het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen op? 
• Hebben werknemers de kans dat ze te maken te krijgen met seksuele intimidatie of geweld?

Ieder bedrijf moet een RI&E

De overheid heeft met het meerjarenplan RI&E de intentie om ieder bedrijf te houden aan de RI&E verplichting, ook de kleinere bedrijven. In het voorjaar van 2022 hebben veel ondernemers dan ook een brief gekregen waarin aangegeven is dat werkgevers een geldige RI&E moeten hebben. Deze boodschap is onderdeel van het meerjarenplan.

Dit traject kent 3 fasen:

1) Communicatie, gericht op het informeren van werkgevers doormiddel van een brief;

2) Het ondersteunen van werkgevers bij het opstellen van een goede RI&E met tools, tips en trics en;

3) Toezicht en Naleving, gericht op het controleren van de naleving, waarbij ook boetes uitgedeeld worden als de RI&E ontbreekt.

Bovenstaande houdt in dat wanneer je nog geen schrijven hebt ontvangen dit alsnog kunt verwachten. Wacht niet te lang met het (laten) opstellen van de RI&E. Zo voorkom je vervelende boetes. Meer informatie over de RI&E verplichting kunt u vinden op de website van riespecialist.nl

Beter uitbesteden?

Bovengenoemde vraag is niet éénduidig te beantwoorden. Wanneer je als bedrijf zelf de RI&E wilt maken dan is er in veel gevallen voldoende informatie en formats beschikbaar om mee aan de slag te gaan. De onderwerpen in de RI&E vragen wel een specialistische kijk op de in het bedrijf aanwezige risico’s. Met behulp van branche specifieke beschikbare vragenlijsten is het mogelijk om deze risico’s te identificeren. Het kwantificeren van de risico’s is alweer een stuk lastiger. Het gaat er hierbij om een inschatting te maken van de ernst van het gevaar en de kans van optreden van het gevaar. Dit vergt wel specialistische kennis en ervaring. De Arbo deskundige zijn hiervoor specifiek opgeleid. Daarna volgt het Plan van aanpak (wat voor acties moet het bedrijf nemen om de knelpunten te elimineren of acceptabel te maken). Ook voor het Plan van Aanpak zijn vaak branche specifieke oplossingen beschikbaar die toepasbaar zijn voor bedrijven.

Wel een branche RI&E format beschikbaar

Indien het bedrijf inderdaad valt onder een branche die een RI&E form aanbiedt via de website van rie.nl dan kan met enige voorbereiding en inspanning zelf een RI&E worden opgesteld. Veel bedrijven kiezen er toch voor de RI&E uit te besteden. De belangrijkste redenen hiervoor zijn:

1. Toch lastig om zelf een complete RI&E te maken;
2. Onzeker of de RI&E wel compleet genoeg is als je het zelf doet;
3. Het is erg tijdrovend om alles uit te zoeken en het ontbreekt vaak aan tijd;
4. Kosten, baten afweging.

Geen branche RI&E format beschikbaar

Echter is het niet altijd zo dat er branche specifiek format beschikbaar is. Dan wordt het ook alweer een stuk ingewikkelder om zelf te bepalen welke RI&E onderwerpen er in de RI&E extra aandacht nodig hebben. In dit geval is het natuurlijk ook mogelijk om zelf de RI&E te maken. Zeker als het bedrijf zelf een Arbo deskundige in dienst heeft. Uiteindelijk zijn dezelfde redenen als hierboven van toepassing om te kiezen voor het uitbesteden van de RI&E.

Uitbesteden van de RI&E aan een specialist

Als u op zoek bent naar een partij die u kan helpen aan een betaalbare RI&E, die voldoet aan de vigerende wet- en regelgeving en ook nog eens praktische en gemakkelijk leesbaar is dan is de RIE specialist een goede partij. Zij inventariseren samen met de ondernemer de bedrijfsrisico’s en bedenken maatregelen om knelpunten op te pakken. Dit wordt omgezet in een leesbaar rapport en praktisch uitvoerbaar Plan van Aanpak. Bij de RIE specialist zijn Arbo deskundigen inzetbaar die op elk gebied. Zij hebben MVK’ers, HVK’ers Arbeid hygiënisten beschikbaar voor het opstellen en toetsen van de RI&E.

Is het moeilijk om zelf een RI&E te maken?

Ja en nee, er is op het internet veel informatie te vinden over de RI&E. Daarnaast zijn er ook formats (branche RI&E’s) beschikbaar die je kunt gebruiken om middels een checklijst de belangrijkste aandachtspunten binnen het bedrijf inzichtelijk te maken. Indien u zelf aan de slag wilt gaan is dit de website waar u de beste informatie vindt om zelf een RI&E te maken.

Ondanks de beschikbare informatie over de RI&E blijft het voor veel ondernemers een lastig document. Er zijn bedrijven die voortvarend beginnen aan de inventarisatie en dan toch aanlopen tegen de lastige wet- en regelgeving die specifiek voor hen gelden. Op dit moment zijn er ook nog te weinig goede, en vooral praktische formats beschikbaar waar bedrijven zelf mee aan de slag kunnen gaan. Naast het ontbreken van kennis, ontbreekt het ook vaak aan tijd. Het bedrijf heeft de aandacht ergens anders voor nodig en dat is begrijpelijk. Toch is een RI&E wettelijk verplicht en heeft het op langere termijn ook echt een meerwaarde voor een gezonde bedrijfsvoering.

Als u op zoek bent naar een partij die u kan helpen aan een betaalbare RI&E, die voldoet aan de vigerende wet- en regelgeving en ook nog eens praktische en gemakkelijk leesbaar is dan is de RIE specialist een goede partij. Zij inventariseren samen met de ondernemer de bedrijfsrisico’s en bedenken maatregelen om knelpunten op te pakken. Dit wordt omgezet in een leesbaar rapport en praktisch uitvoerbaar Plan van Aanpak.

Combinatie tussen zelf de RI&E maken en laten toetsen door een specialist

Er zijn ook bedrijven die zelf de kennis en de capaciteit hebben om de RI&E op te stellen maar niet de verplichte toetsing mogen uitvoeren. Je kan er dus ook voor kiezen om de RI&E zelf op te stellen en te laten toetsen door een gecertificeerde arbodeskundige.

Toetsen RI&E

Om de volledigheid en betrouwbaarheid van de RI&E zoveel mogelijk te borgen heeft de wetgever gesteld dat de RI&E en Plan van Aanpak (PvA) getoetst moet worden door een of meer deskundige personen.

De RI&E moet volledig en betrouwbaar zijn, zo stelt de Arbowet en ­besluit. Hiervoor zorgdragen is een verantwoordelijkheid van de werkgever. Om persoonlijke belangen en/of gebrek aan kennis van de opsteller te ondervangen en de volledigheid en betrouwbaarheid van de RI&E, en daarmee de veiligheid en gezondheid van werknemers, in de praktijk te borgen is de taak toetsen wettelijk verplicht gesteld.

Moet de RI&E en Plan van Aanpak (PvA) altijd worden getoetst?

De verplichting van toetsen van de RI&E hangt af van de grootte van het bedrijf en het soort RI&E-instrument dat gebruikt wordt. Deze toetsingsverplichting hangt af van een aantal criteria. Hieronder een toelichting van de toetsverplichting voor de verschillende situaties:

1. Bedrijven met meer dan 25 werknemers moeten hun RI&E altijd laten toetsen door een gecertificeerde arbodeskundige.
2. Bedrijven met maximaal 25 werknemers die voor het opstellen van de RI&E gebruik maken van een erkend RI&E-instrument, hoeven hun RI&E niet te laten toetsen. Om in aanmerking te komen voor de vrijstelling van toetsing moet het bedrijf wel vallen onder de branche waarvan het RI&E-instrument gebruikt wordt. Op www.rie.nl Is terug te vinden welke erkende branche RI&E- instrumenten er zijn.
3. Organisaties die voor maximaal 40 uur per week arbeid laten verrichten (alle werknemers bij elkaar opgeteld) moeten een RI&E hebben, maar hoeven dat document niet te laten toetsen.

Het toetsen van de RI&E is voorbehouden aan een persoon die in het bezit is van een geldig persoonscertificaat Arbokerndeskundige (HVK/AH/A&O) of een geregistreerd bedrijfsarts. Andere personen mogen géén wettelijke toetsing van de RI&E uitvoeren. De RIE specialist werkt samen met gecertificeerde arbodeskundigen die op alle gebieden de RI&E mogen toetsen.

Conclusie

Uiteindelijk zal elk bedrijf een geldige RI&E moeten hebben. Iedereen, ook de werkgever zelf, mag een RI&E uitvoeren en een Plan van Aanpak (PvA) opstellen. Uitbesteden aan elk ander persoon mag ook. De beste RI&E komt tot stand door een actieve samenwerking tussen de werkgever, werknemers en een veiligheidsdeskundige. De veiligheidsdeskundige kan met behulp van het stellen van gerichte vragen aan de werkgever en geselecteerde werknemers de belangrijkste risico’s en beheersmaatregelen omzetten in een leesbaar RI&E rapport en Plan van Aanpak. Daarnaast kan de RI&E getoetst worden door een gecertificeerd Arbodeskundige als dat nodig is.